2017 bütçesinde, Cumhurbaşkanlığı bütçesi Merkezi Yönetim Bütçesi toplamındaki artışın neredeyse iki katına yaklaşarak yüzde 63 artırıldı. Diyanet İşleri Başkanlığı’na ise 11 Bakanlığın her birine ayrılan bütçeden fazla bütçe ayrıldı.
Bütçe geçmiş yıllarda olduğu gibi emekçilerin çıkarlarını gözetmeyen bir nitelikte hazırlanırken, Sayıştay denetiminin devre dışı bırakılması, ödenek harcamalarının yasal sınırların üzerinde kullanılması ve gizli tutulması, bütçe dışı fonların varlığı, bütçe dışı gelirler ile harcamaların, bütçenin denetim ve şeffaflık ilkeleriyle oluşturulup işletilmemesi de bütçenin anti-demokratik yapısını güçlendirmekte.
2015 – 2017 bütçeleri karşılaştırıldığında şu sonuçlar açığa çıkmakta:
Bütçe büyüklüğünde iki yılda yüzde 36’lık artış gerçekleşirken, Cumhurbaşkanlığı bütçesi Merkezi Yönetim Bütçesi toplamındaki artışın neredeyse iki katına yaklaşarak yüzde 63 artırıldı. Başbakanlık bütçesi ise yüzde 70 artırıldı.
Bütçede eğitime ayrılan pay son 14 yılda düşüşte;
MEB bütçesindeki artış sadece yüzde 37 ile sınırlı kaldı. Eğitim yatırımlarına ayrılan pay açısından bakıldığında da 2002 yılından bu yana yüzde 17’den yüzde 8,5’a sert bir düşüş yaşandığı görüldü.
2015-2017 yılları arasında Sağlık Bakanlığı bütçesinde yaklaşık 3 milyarlık niceliksel artışa rağmen sağlık hizmetinin niteliğindeki gerileme her geçen gün daha ciddi sonuçlar üretmekte. Sağlıkta dönüşüm programının bir parçası olan uygulamalar, koruyucu ve önleyici sağlık hizmetlerinin yerini ilaç tekelleri odaklı tedavi edici sağlık hizmetlerine bıraktı.
Yağma ve talan projelerine kaynak aktarmaya devam;
Ulaştırma yatırımlarının birçoğu özelleştirme amaçlı üçüncü köprü ve havaalanı, Galataport, Haliçport, yüksek hızlı tren vb. projelere yönelik. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı bütçesindeki artış, ulaştırmanın bir kamu hizmeti olarak sunulması anlayışından uzak özelleştirmeler gözetilerek 24,1 milyar liraya çıkarıldı.
En büyük gelir halktan toplanan vergiler;
2017 bütçesinin en büyük geliri, halktan toplanan dolaylı ve dolaysız vergiler. Adaletsiz vergi unsurlarından biri olan dolaylı vergilerin tüm vergi gelirlerine oranı yüzde 70’tir. Tek başına ÖTV’deki artış yüzde 14’e yakındır.
İçerde ve dışarda savaş harcamaları arttırılacak;
Toplumu dini politikalarla kuşatma ile “güvenlik”, “savunma/silahlanma” aygıtlarının harcamaları da bütçeler içinde önemli bir ağırlık oluşturmakta. Örneğin 2017 yılında MSB bütçesi 2015’e göre yüzde 26, MİT bütçesi yüzde 80, İçişleri Bakanlığı bütçesi yüzde 49,6 oranında artacak.
Diyanet İşleri’ne 11 Bakanlığınkinden fazla bütçe;
Diyanet İşleri Başkanlığı’na ayrılan yaklaşık 6,8 milyar TL, aralarında ekonomi, kalkınma, enerji ve tabii kaynaklar, bilim sanayi ve teknoloji, çevre ve şehircilik, sağlık, kültür ve turizm bakanlıklarının da yer aldığı on bir bakanlığın her birine ayrılan bütçeden fazla.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na ayrılan bütçe de 2015’e göre yüzde 33,1 oranında artarak 24,3 milyar TL’ye ulaştı ve on beş bakanlığın her birinin bütçesinden fazla.
