Dünyada 1 Mayıs

Küba

Küba İşçi Federasyonu’nun (CTC) 130 binden fazla üyesi, 25 Nisan’da Artemisa’daki etkinliklerle 1 Mayıs kutlamalarını başlattı.

İl yönetimi tarafından yapılan çağrıya 3 bin 500’den fazla sendikanın katıldığı belirtilirken, kutlamalar iş yerlerinin süslenmesi ile başladı.

CTC İl Genel Sekreteri Eduardo Antonio Chiong, yaptığı konuşmada; “Bizi harekete geçiren çok fazla sebebimiz var. 1 Mayıs’ın ön günleri, Devrime olan desteğimizi güçlü bir şekilde göstermek, Devrim önderinin 90. doğum gününde ona hediye sunmak ve farklı tarihleri anmak için fırsattır. Gün sorumluluk ve çalışma günüdür, 7. Kongreden çıkan kararları destekleme günüdür.” ifadelerini kullandı.

CTC Genel Sekreteri Luis Castanedo daha önce yaptığı açıklamada Kübalı işçilerin 1 Mayıs kutlamalarında, Küba Komünist Partisi’nin 7. Kongresinde çıkacak kararları ve Küba Devrimi’ni selamlayacaklarını ifade etmişti.

Küba’daki kutlamaların merkezi başkent Havana oldu. Havana’da on binlerce kişinin katıldığı kutlamalara Devlet Başkanı Raul Castro da eşlik etti. ‘Yaşasın sosyalizm’ sloganı atan Kübalılar, ellerinde hem Ernesto ‘Che’ Guevara hem de Küba’nın efsanevi lideri Fidel Castro’nun resimlerini taşıdı.

 

Venezuela

Venezuela halkı, bu senenin 1 Mayıs’ını, Maduro tarafından açıklanan asgari ücret zammıyla birlikte karşıladı.

1 Mayıs’tan hemen bir gün önce, asgari ücreti %30 arttırarak ayda 1,505 dolara yükselttiklerini açıklayan Maduro, bu sayede ülkesindeki sağcı muhalefet cephesinin işçi sınıfına karşı yürüttüğü ekonomik savaşla mücadele edeceklerini belirtti.

“Canavar ruhlu kapitalizme karşı birleşmiş işçi sınıfı”

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, 1 Mayıs’ta yaptığı açıklamada ise yine işçilere seslendi. Ülkesindeki sağcı muhalefetin “canavar ruhlu kapitalizmi” tekrardan canlandırmak istediğini belirten Maduro, muhalefetin saldırılarına karşı işçilerin haklarını korumaya ve daha iyi ücretler için yürüttükleri mücadelelerine devam etmeleri çağrısında bulundu.

Darbelerden emperyalist saldırganlığa, kirli kampanyalardan ekonomik sabotajlara kadar her türlü komplo ile karşılaştıklarını belirten Maduro, bunları defetmek için, “İhtiyacımız olan, oligarşiyle mücadele etmek üzere birleşmiş bir işçi sınıfı.” şeklinde konuştu.

Hatırlanacağı üzere Venezuela’daki sağcılar, gerçekleşen son seçimlerde ülkedeki meclis çoğunluğunu sağlamış ve bunun hemen ardından, 2013 yılında seçilmiş olan Maduro’yu başkanlıktan indirme çalışmalarına başlamışlardı.

“Venezuela halkı ABD’nin emperyalist politikalarına izin vermeyecek”

Venezuela’da işçi sınıfı ve emekçiler, her sene olduğu gibi bu senede Bolivarcı Devrim’in kazanımlarını savunmak ve daha da ilerletmek için ülkenin başkenti Caracas’ta toplandı. Venezuela’daki 1 Mayıs’ta bu sene aynı zamanda ABD’nin müdahaleci politikaları da lanetlendi. 1 Mayıs eylemlerinde konuşan Maduro, emperyalizmin, yürüttüğü saldırılarla Venezuela üzerinde kaybettiği hakimiyetini yeniden kazanmak ve böylelikle Venezuela halkını sömürmeye devam etmek istediğini belirtti. Maduro son olarak, 1 Mayıs eylemlerinin, Venezuela halkının ABD’nin emperyalist politikalarına izin vermeyecek iradeyi ortayı koyduğunu ifade etti.

 

Almanya

Alman Sendikalar Birliği’nin (DGB) çağrısıyla bu yıl “Dayanışma Zamanı” sloganıyla yapılan 1 Mayıs gösterilerine 400 bine yakın emekçi katıldı. Ülke genelinde 400’den fazla gösteri yapılırken, merkezi gösteri Stutturtgart’ta yapıldı. Özellikle TİS sürecinde olan metal işçilerinin eyleme yoğun  katılımı oldu. Eylemlerde; Almanya’ya gelen sığınmacılarla dayanışma, daha fazla ücret, insanca çalışma koşulları, ırkçılığa karşı mücadele talepleri öne çıktı.

Gece geç saatlerde başlayan kutlamalar sırasında çeşitli gruplar arasında meydana gelen çatışmalarda 1 kişinin hayatını kaybettiği ve çok sayıda kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Öte yandan Bochum, Plauen, Erfurt ve Zwickau kentlerinde neonaziler 1 Mayıs gösterilerine saldırdı, mitingleri iptal ettirmeye çalıştı.

Fransa

İş yasa tasarısına karşı aylardır mücadele içinde olan Fransız emekçileri ve gençliği 1 Mayıs’ta da kitlesel olarak sokaklardaydı.

Fransa’da 2016 1 Mayıs’ı, son iki aydır gerçekleşen genel grev ve gösterilerden sonra son yılların en kitlesellerindendi. Uzun yıllardır sendika merkezleri, 1 Mayıs kutlamalarına özel bir önem vermiyorlardı. FO Sendikası kendi başına ayrı; CGT, FSU ve Solidaires Sendika’larının yanı sıra birçok dernek de ayrı gösteri yapardı. Kitleselliği açısından en büyük ikinci sendika olan CFDT ise yürüyüşlere katılmaz, “sembolik” kutlamalar gerçekleştirirdi. Bu yıl birlikte yürüdüler.

Bastille Meydanı’nda toplanan binlerce göstericinin başlattığı yürüyüş, bazı eylemcilerle polis arasında çıkan gerginliklerden dolayı polis tarafından durduruldu.

Polis, eylemcileri, Diderot Bulvarı yakınlarında biber gazı sıkarak engelledi. Polis karşıtı sloganlar atan ve Nation Meydanı’na kadar gitmek isteyen göstericiler, güvenlik güçlerine patlayıcı maddeler fırlatarak polis barikatını aşmaya çalıştı. Çok sayıda gözaltı yaşandı.

 

İngiltere

İngiltere’nin başkenti Londra’da, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kentin ünlü Trafalgar Meydanı’nda kutlandı.

Birleşik Krallık’ın farklı bölgelerinden Londra’ya gelen binlerce kamu ve özel sektör çalışanı, işçi sendikaları üyeleri, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, öğrenciler ve emekliler, yürüyüş öncesinde Londra’nın Clerkenwell Bölgesi’nde toplandı.

Son 50 yıldır ilk defa 1 Mayıs etkinliğine katılan ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Jeremy Corbyn de Clerkenwell’e gelerek, yürüyüş başlamadan katılımcılara seslendi. Corbyn, burada yaptığı konuşmada, Ulusal Sağlık Hizmetleri’nde (NHS) yaşanan sorunlar, iş yerlerinde yaşanan ırkçı olaylar, sendikaların çalışmaları ile İşçi Partisi’ndeki gelişmelere değindi. 1 Mayıs’ı uluslararası bir dayanışma günü olarak tanımlayarak, bu günü, ‘işçilerin bazı şeyleri değiştirebilme gücüne sahip olduğunu kavrama günü’ olarak nitelendirdi.

Konuşmanın ardından kitle, pankartlar ve sloganlar eşliğinde Trafalgar Meydanı’na yürüdü.

 

İspanya

20 Aralık genel seçimlerinden beri yeni hükümet kurma girişimlerinin ülke gündemini belirlediği ve kriz ortamında, İspanya’da işçi ve emekçiler ülke genelinde 76 bölgede sokaklara çıkarak 1 Mayıs’ı kutladılar.

İspanya, Yunanistan ile Avrupa’da işsizliğin en yüksek olduğu ülkelerin başında gelmeye devam ediyor. Eurostat’ın verilerine göre, Avrupa’da işsizliğin en yüksek olduğu 10 bölgeden 6’sı İspanya’da, 4’ü Yunanistan’da bulunuyor. Son 5,5 yıldır işsizlik oranının yüzde 20’nin üzerinde.

Publico Gazetesi eylemler için “son yılların en politik 1 Mayısı” değerlendirmesini yaptı. Gazete, CCOO ve UGT Sendika’larının çağrısıyla on binlerce emekçinin yürüyüşlere katıldığını yazdı. İspanya 1 Mayıs’ının sloganı “Ücret yoksulluğuna ve toplumsal yoksulluğa karşı iş ve haklar için” oldu. Eylemlerde kemer sıkma politikaları, ücretlerdeki erime ve son yıllarda hayata geçirilen neoliberal iş reformları protesto edildi.

 

Rusya

Başkent Moskova’daki Kızıl Meydan’da gerçekleşen 1 Mayıs kutlamalarına 100 binin üzerinde kişi katıldı. Rusya Bağımsız Sendikalar Federasyonu’nun organize ettiği kutlamalara iktidar partisi Birleşik Rusya da destek verdi. Yürüyüşe katılanlar, ellerindeki bayrak ve balonlarla renkli görüntüler oluşturdu. Yürüyüşte hükümetten, işçilerin maaşına zam ve emeklilik yaşının artırılmaması gibi taleplerde bulunuldu. 1 Mayıs için Rusya Komünist Partisi de geniş katılımlı bir miting düzenledi.

Kazakistan

Kazakistan’daki 1 Mayıs kutlamaları çerçevesinde yemek sergisi de düzenlendi. Bayram kutlaması kapsamında etnik grupların açtığı yemek sergisine de izleyiciler ilgi gösterdi.

Başkent Astana’daki Kazak Eli Meydanı’nda milli giysilerini giyen etnik gruplar ile yerel şarkıcılar konser verdi.

Avusturya

Avusturya’nın başkenti Viyana’da, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü dolayısıyla yürüyüş düzenlendi. İktidardaki Avusturya Sosyal Demokrat Parti (SPÖ) tarafından düzenlenen 1 Mayıs yürüyüşü, Opera Binası önünden başladı. Ring Caddesi’ne çıkan binlerce kişi, Viyana Belediyesi’ne yürüdü. Yürüyüşe, Avusturya Başbakanı Werner Faymann, Meclis Başkanı Doris Bures, Viyana Eyalet Başkanı Michael Haupl, bakanlar, milletvekilleri ve çok sayıda vatandaş katıldı.

Renkli görüntülerin oluştuğu yürüyüş, belediye binası önünde düzenlenen kortejle son buldu. Yürüyüşe, bazı sosyal demokrat partililer ellerinde “Werner doğru yoldasın” yazan pankartlarla gelirken, muhalifler ise “İstifa et” ve “Şimdi kongre zamanı” yazan pankartlar açtı. Avusturya’da cumhurbaşkanı seçiminin ilk turunda ırkçı Avusturya Özgürlük Partisi FPÖ’nün oy patlaması yapması, yükselen ırkçılığın ve toplumsal kutuplaşmanın arttığına işaret ediyordu.

 

Tunus

Tunus Genel İşçi Sendikası’nın (UGTT) başkentteki merkez binası önünde 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü dolayısıyla düzenlediği gösteriye binlerce kişi katıldı.

 

Bosna Hersek

Bosna Hersek’in Mostar şehrinde 1 Mayıs kutlamaları kapsamında ilginç bir gelenek uygulandı. Mostar’daki “Hırvatistan müziği” orkestrası, sabahın erken saatlerinde “İşçi bayramı kalk borusu” çalarak vatandaşların 1 Mayıs’ını kutladı.

 

Hırvatistan

Hırvatistan’ın başkenti Zagreb’de de Bağımsız Sendikalar Birliği tarafından “Kazançsız halk” sloganıyla miting düzenlendi. Vatandaşlar pankartlarla Zagreb sokaklarında yürüdü.

 

Çin

Uzak Doğu ülkelerinde de 1 Mayıs İşçi Bayramı kutlanmaya başlandı. Filipinler, Malezya, Güney Kore’de geniş çaplı kutlamalar yapılırken Çinliler 3 günlük İşçi Bayramı tatilinde seyahat etmeyi tercih etti.

Çin’de İşçi Bayramı tatili 3 gün olarak belirlenirken, halk, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da tatili yurtiçi ve yurtdışı olarak seyahate çıkma fırsatına çevirdi.  Salı gününe kadar sürecek tatil nedeniyle karayolu ulaşımının yanı sıra tren istasyonu ve havalimanlarında yoğunluk yaşanması ve ülkenin belli başlı turistik merkezlerinin dolup taşması bekleniyor.

Mao Zıdong’un “dönemin feodal rejimine verdiği savaştan” galip çıkarak 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’ni kurmasından bu yana “Laodongcie”ye (İşçi Bayramı) Çin’de büyük bir önem veriliyor. Ancak ülkede dışa açılımın mimarı Dıng Şiaoping’ın ardından 1 Mayıs görkemli bir şekilde kutlanmıyor ve kitlesel bir etkinliğe sahne olmuyor.

 

Tayvan

Tayvan’ın başkenti Bangok’ta sendikalar öncülüğünde düzenlenen 1 Mayıs yürüyüşünde işçiler, hükümetin iş saatlerini düşürmesini ve ücretleri yükseltmesini talep ettiler. Gençler için tam zamanlı ve düzgün ücretli iş bulmanın giderek zorlaştığı ülkede, dışa bağımlı ekonomideki sıkıntılar da emekçilerin geçimini etkiliyor. Tayvan Petrol İşçileri Sendikası üyesi genç bir işçi, şirket kârları her yıl artarken işçi ücretlerinin yükselmediğine dikkat çekerek; “Son on yıldır, asgari ücrette bir ilerleme olmadı, işçi hakları inkar ediliyor. Bu nedenle işçi gününde hükümeti protesto ediyoruz, haklarımız için mücadelede kararlıyız.” açıklaması yaptı.

 

Bangladeş

Kölelik koşullarında çalıştırılan ve son yıllardaki iş kazalarında binlerce işçinin can verdiği tekstil cehennemi Bangladeş’te, başkent Daka’da sokağa çıkan işçiler insanca çalışma koşulları istedi. Talepler arasında ücretlerin yaşanabilecek düzeye çıkartılması, işyerlerinde güvenlik önlemlerinin alınması ve sanayi sektöründe sendikalaşmanın önündeki engellerin kaldırılması vardı.

 

Kamboçya

Başkent Phnom Penh’de bin kadar Kamboçyalı işçi ücretlerine zam ve daha iyi çalışma koşulları istedi. Katılımcıların çoğunun tekstil işçisi ve ayakkabı işçisi olduğu yürüyüş Ulusal Meclis’e kadar sürdü. Burada yapılan açıklamada konuşan Kamboçya Emek Konfederasyonu Başkanı Ath Thorn, hükümete tekstil ve ayakkabı işçileri için asgari ücreti aylık 207 dolara çıkartması çağrısı yaptı. Asya ülkesi Kamboçya’da 1007 tekstil ve ayakkabı fabrikasında 754 bin işçi çalışıyor ve asgari ücret 140 dolar kadar.

 

Güney Kore

Güney Kore’de on binlerce işçi, hükümetin çalışma yaşamında esneklik öngören tasarısına karşı ve asgari ücretin arttırılması talebiyle, başkent Seul’da sokaklara çıktı. Belediye binasının önündeki alanda yapılan gösteriye 30 bin işçi katıldı. Yeni tasarının işten atmaları kolaylaştıracağını söyleyen işçiler, “Kahrolsun kolay işten çıkarma!”, “Çalışma hakkımızı koruyalım.”, “Şeytan tasarıya karşı birlikte mücadele edelim.” sloganları attı. İşçiler ayrıca saatlik asgari ücretin 6 dolardan 8,73 dolara yükselmesini istedi.

 

Endonezya

Endonezya’da işçiler yaşam koşullarını iyileştirecek ücret talebiyle 1 Mayıs’ı kutladı.

Ülkede 111 milyon işçinin yarısı oldukça kötü koşullarda çalışıyor. Başkent Cakarta’daki 1 Mayıs yürüyüşünde binlerce işçi hükümetin asgari ücreti yükseltmesini talep eden sloganlar attı.

 

İsviçre

İsviçre’de 1 Mayıs 50’ye yakın kentte kutlandı. Zürih’te on binden fazla işçi ve emekçi 1 Mayıs miting alanını doldurdu. İsviçre’de emeklilik yaşının yükseltilmesi, emeklilik maaşlarına yönelik saldırılar içeren reform paketlerine karşı sokağa inen işçi ve öğrencilerin birlikte katıldığı miting ve yürüyüşler, birçok kentte kitlesel oldu.

Sendikalar, 1 Mayıs’a gerekli önemi göstermemiş ve katılımı örgütleme konusunda yeterli çalışma yapmamış olmasına rağmen, son zamanlarda gündeme gelen toplu işten atmalar gibi saldırılar nedeniyle sendika tabanlarının, kendi inisiyatifleri ile 1 Mayıs’a geçmiş yıllardan daha yüksek katılım göstermeleri 2016 1 Mayıs’ının karakterini belirledi.