BBC’nin araştırmacı gazetecilik ekibi Panorama, Türkiye’deki tedarikçi fabrikalarda gizli çekimler yaptı. Kayıtlarda Suriyeli göçmen çocukların, Marks&Spencer ve internet satış mağazası Asos tarafından satılan kıyafetlerle Zara ve Mango’nun kot pantolon üretiminde kayıtdışı olarak çalıştırıldığı belirlendi.
Marks&Spencer, kendi yaptığı araştırmalarda Türkiye’deki tedarik zincirinde Suriyeli göçmen çalıştırıldığına dair herhangi bir bulguya rastlamadığını açıklarken, Panorama ekibi şirketin en büyük fabrikalarından birinde çalışan 7 Suriyeli olduğunu tespit etti. Göçmenlere, genellikle saatte 3.75 liranın biraz üzerinde bir ücret ödendiği, bu rakamın da Türkiye’deki asgari ücretin çok altında kaldığı belirtildi. Bu işçilerin, sokakta kendilerine nakit ödeme yapan bir aracı üzerinden istihdam edildiği aktarıldı. Panorama’ya konuşan bir Suriyeli, fabrikada kötü muameleye maruz kaldıklarını söyledi: “Suriyeli birine bir şey olursa, paçavra gibi alıp kenara atıyorlar… Çocuk işçilerin en genci 15 yaşında ve günde 12 saat çalışıyor.”
Kaydedilen görüntülerde göçmen işçilerin taşlama işlemi için kotların üzerinde tehlikeli kimyasallar uyguladığı, ancak bunu yaparken herhangi bir maske takmadıkları görüldü. Panorama, İstanbul’daki bir diğer fabrikada da Suriyeli yetişkinlerin aralarında 10 yaşında bir çocuğun da bulunduğu çocuk işçilerle birlikte çalıştığını tespit etti.
Sermaye çocuk kanıyla besleniyor
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) verilerine göre ülkemizde yarısı tarımda, diğer yarısı ise sanayi ve hizmet sektöründe olmak üzere milyonlarca çocuk işçi çalıştırılıyor ve çocuklar, kadınlar ile birlikte mevsimlik işçiliğin omurgasını oluşturuyor.
2016 yılının ilk beş ayında en az 18, son üç buçuk yılda ise en az 194 çocuk işçi yaşamını yitirdi. Çocuk işçi ölümlerine 6 yaşından itibaren rastlanıyor ve genel olarak çocuklar içinde işçi cinayetlerinin %9,8’inde Suriyeli çocuklar yer alıyor.
Kaynak: direnişteyiz, İSİG, 24 Ekim 2016
