Türkiye’de işçi sınıfı artan yoksullaşma süreci içindeyken, şirketlerin kârlılığı sürdüğü bir ayı daha geride bıraktık.
Yılın ilk 3 ayında mali bilançosunu açıklayan şirketler kârını 2021’in ilk 3 ayına göre artırdı. CHP’nin başını çektiği burjuva muhalefet tüm söylemlerini beşli çete benzeri şirketler etrafından kursa da, bu buz dağının görünen tarafı. Bu dönemde kâr oranını en çok artıran bankalar oldu.
Koç Holdinge ait Yapı Kredi Bankası, 2021’in ilk 3 ayında 1 milyar 452 milyon lira olan kârını 2022’nin ilk 3 ayında 7 milyar 258 milyon liraya çıkardı. Yapı Kredi’nin kârı bu dönemde yüzde 400 arttı. Yapı Kredi’nin 2021 yılındaki kârı ise 2020 yılına göre yüzde 28.6 artmıştı.
Sabancı Holdinge ait Akbank ise, yılın ilk üç ayında kârını yüzde 296 artırarak 8 milyar 46 milyon liraya çıkardı. Akbank’ın geçtiğimiz yılın ilk 3 ayında kârı 2 milyar 28 milyon liraydı. Akbank’ın 2021 yılındaki kârı ise bir önceki yıla göre yüzde 55 artmıştı.
Koç ve Sabancı her alanda karlarını büyütmeye devam ediyor
Koç Holding ve Sabancı’nın sanayi alanında faaliyet gösteren şirketleri de kârlılığı devam ettirdi. Bankaların artan kârı, dev şirketlerin kâr artış oranını ise düşürdü. 2021 yılının ilk 3 ayında kârını yüzde 99 artırarak 1 milyar 92 milyon lira kâr eden Arçelik, 2022 yılının ilk 3 ayında kâr oranını yüzde 6.6 artırdı.
Ford Otosan da 2021 yılının ilk 3 ayında kârını yüzde 99 artırmıştı. Ford Otosan’ın 2022 yılının ilk 3 ayındaki kâr artışı yüzde 53 oldu. Ford Otosan bu dönemde 2 milyar 801 milyon lira kâr elde etti.
Koç Grubuna ait TOFAŞ’ın bu dönem kârı yüzde 83 artarken, OTOKAR’ın kârı bir yılda yüzde 87 arttı.
Türk Traktör’ün kârı da arttı. Türk Traktör’ün kârı 348 milyon liradan 476.5 milyon liraya çıktı. Kâr artış oranı bu yıl yüzde 36.7 olurken, geçtiğimiz yıl aynı dönemde Türk Traktör’ün kârı yüzde 319 artmıştı.
Geçtiğimiz yılın ilk 3 ayında kârını bir önceki yıla göre yüzde 400 artıran İSDEMİR ise, bu yıl kârını yüzde 151 artırdı. İSDEMİR’in 3 aylık kârı 2 milyar 661 milyon liraya çıktı.
Peki işçi sınıfı?
Örgütsüz işçi sınıfın tablosu ise önceki aylarla aynı. Artan işsizlik, kötü çalışma koşulları ve birçok ürüne yapılan zamlar.
Geçtiğimiz ay yapılan zamların ufak bir kısmı ise şöyle:
- Son gelen zamlarla birlikte marketlerde satılan yaygın markalı bir litre tam yağlı sütün fiyatı 15,95 TL’ye kadar çıktı. Sene başında 8 lira olan yaygın markalı bir litre yarım yağlı süt fiyatı ise 12 liraya ulaştı.
- Ocak ve mart aylarında yapılan toplam 6 TL’lik artışın ardından sigara fiyatlarına 2 liralık yeni zam geldi.
- İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi, 1 Temmuz 2022’den geçerli olmak üzere suyun metreküp fiyatına yüzde 15 zam yapılmasını kararlaştırdı.
- Çaykur, çaya ortalama yüzde 43,71 oranında zam yaptı. Yeni liste toptan satış yapan şirketlere gönderildi.
- İSPARK’ın işlettiği otoparklara ortalama yüzde 25 zam yapıldı.
- Benzine 19 Mayıs 2022 Perşembe gününden itibaren geçerli olmak üzere 1 lira 4 kuruş zam yapıldı. Artış pompa fiyatlarına yansıdı. Zammın ardından benzinin litresi İstanbul’da 23,86 TL’ye, Ankara’da ve İzmir’de 23,97 TL’ye yükseldi. Bu zamla birlikte benzine son 6 ayda 18’inci zam yapılmış oldu.
- Araç rayiç değerleri ve hasar maliyetlerinde yaşanan gelişmeler dikkate alınarak zorunlu trafik sigortası asgari teminat limitlerinin 2 katına çıkarıldığı açıklandı.
- Yükselen döviz kuruyla birlikte otomotiv firmaları kur farkını fiyatlara yansıttı. Zam oranları yüzde 3 ile 7 arasında değişirken, vergi dilimi değişen bazı modellerde fiyat artışı yüzde 10’a yaklaştı.
