Barış Anlaşmasını referanduma götüren hükümete, FARC’tan uyarı

Kolombiya hükümetiyle Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) arasında imzalanması planlanan barış görüşmesi için belirlenen son tarih olan 23 Mart’a yaklaşılırken, hükümetten Küba arabuluculuğundaki barış görüşmelerini sekteye uğratabilecek bir açıklama geldi. Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, imzalanacak barış anlaşmasını referanduma sunacağını söyledi. Santos, dün Twitter hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda “Küba’nın başkenti Havana’da imzalanan anlaşmayı halkın onayına sunacağım. FARC’ın hoşuna gitsin ya da gitmesin” ifadelerini kullandı.
‘Referanduma kararlar sunulur, anlaşmalar değil’
Öte yandan FARC’ın müzakere heyetinin başındaki Ivan Marquez, hükümete açık mektup yazıp anlaşmanın referanduma sunulması planına karşı çıktı. Mektubu Havana’da basın mensuplarının karşısında okuyan Marquez, “Diyalog masasının tarafları olan bizler, nihai anlaşmaların tasdik sistemini belirleyecek olan yetkili kişileriz” dedi.
Kanunlara göre hükümet kararlarının referanduma sunulabileceği ama taraflar arasındaki görüşmeler sonucunda imzalanan anlaşmalar için böyle bir durumun geçerli olmadığını vurgulayan Marquez, Havana’da üzerinde uzlaşılan şeyin hükümet kararlarıyla karıştırılmamasını istedi.
Nihai anlaşmanın Kolombiya’ya özen özveriyle inşa edilen barışı getireceğini hatırlatan Marquez, “Anlaşma siyasi yüzeysellikle tehlikeye atılmamalıdır” ifadesini kullandı.
Diğer yandan Kolombiya’nın FARC’tan sonra ikinci büyük gerilla hareketi olan Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN), geçtiğimiz yıl Kolombiya Hükümeti ile barış görüşmelerine hazır olduğunu duyurmuştu. ELN yaptığı açıklama ile hükümeti barış görüşmeleri tarihini sarkıtmakla suçladı.
ELN yaptığı açıklama ile 2015 yılının Kasım ayından beri heyetlerinin barış görüşmesi için hazır olduğunu fakat Kolombiya Hükümeti’nin görüşmelere başlamak için herhangi bir adım atmadığını belirtti.
Hükümet adına barış görüşmelerini yürüten Frank Pearl ise, ELN’nin ne görüşmek istediğini ne de görüşmelere hazır olduğunu düşündüklerini söylerken, silahlı çatışmanın Kolombiya için artık politik bir çözüm yolu olmaktan çıktığını belirtti.
ELN ve hükümet temsilcileri barış görüşmelerine, Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri’nin (FARC) 2012 yılında Küba’nın başkenti Havana’da başlattığı sürece benzer bir şekilde, 2014 yılında Ekvador’da başlamıştı.
Bugüne Nasıl Gelindi?
Kolombiya’da devlet ile FARC-EP arasındaki silahlı çatışma yaklaşık 50 yıldır sürüyor. Taraflar Kasım 2012’de Küba başkenti Havana’da bir araya gelerek çözüm sürecini başlattılar.
Çözüm sürecinin başlatılmasından bu yana bazı maddelerde anlaşılmasına rağmen “kalıcı bir çözüme varılıp varılmayacağı” konusuna hep şüpheyle yaklaşıldı.
Kolombiya Ulusal Tarihi Hafıza Merkezi’nin raporuna göre FARC ile ulusal güvenlik güçleri arasında çatışmada bugüne kadar 220 bin kişi öldü.
Ülkede 7 milyondan fazla kişi hükümetin Mağdurlar Birimi’ne kayıt oldu. Nüfusun önemli bir kısmı şiddet nedeniyle yerinden edilirken; çok sayıda kişinin ise kaçırıldığı, tehdit edildiği, zorla kaybedildiği ve kara mayınları nedeniyle yaralandığı belirtiliyor.
Taraflar Mayıs 2013’te, altı ay süren müzakerelerin sonucunda toprak reformunda uzlaştı. Varılan anlaşma uyarınca kırsal kesimlerde ekonomik ve sosyal dönüşüm yapılacak, fakir çiftçilere toprak verilmesi öngörülüyordu. Kasım 2013’te ise taraflar muhaliflerin siyasi katılımıyla bir barış anlaşması yapılması konusunda anlaştıklarını açıkladı. Mayıs 2013’te yasadışı uyuşturucu ticaretinde işbirliği yapma sözü verildi.
Kolombiya devletinin saldırı ve baskıları da bu süreçlerde devam etti. Bu nedenle zaman zaman kesintiye uğrayan görüşmeler Eylül 2015’te Havana’da 4. anlaşma ile yeniden gündeme taşındı. Kolombiya Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) lideri Timoleon Jimenez ile Havana’da bir araya geldi. Görüşmede Küba Devlet Başkanı Raul Castro da hazır bulundu.
Aralık 2015’te Kolombiya devleti ile FARC arasında devam eden barış görüşmelerinde çatışma mağdurlarını içeren konularda anlaşma sağlandı.
Tarafların barış anlaşmasının son halini 23 Mart 2016’dan önce imzalamayı hedeflediği bildiriliyor.