Ateşkes anlaşması, eşzamanlı ateşkes emirleriyle gerçekleşti. Hükümet eşzamanlı olarak Filipinler Silahlı Kuvvetleri AFP’ye, Filipinler Ulusal Polisi’ne, paramiliter güçlere ateşkes emri verdi. Aynı şekilde, Yeni Halk Ordusu Merkez Komitesi CPP’ye ve halkın milislerine ateşkes çağrısı yapıldı.
Filipinler tarihinde süregelen 47 yıllık devrimci mücadele ve iç savaşta, hükümet ile NDFP arasında imzalanan ateşkes anlaşması, şimdiye değin en uzun süren ateşkes ortamını oluşturdu. Karşılıklı ateşkes emirlerinin -belli koşulların yerine getirilmesiyle birlikte- daha istikrarlı, karşılıklı/birleşik bir ateşkese dönüştürülmesi öngörülüyor. Yerine getirilmesi beklenen şartlardan biri de, Arroyo ve Aquino rejimleri döneminde tutuklanan 500’den fazla siyasi tutsağın genel af ile serbest bırakılması.
6-10 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilen uzlaşma panelinde -resmi görüşmelerin ikinci aşamasında- hükümet NDFP’ye tutsakların salıverileceği güvencesini verdi. NDFP’nin 22 siyasi danışmanının salıverilmesinin ardından, hasta, yaşlı, kadın ve uzun dönemli diğer 200 tutsağın da bırakılacağı sözü verildi. 200 tutsağın Ocak 2017 tarihinde gerçekleştirilecek üçüncü resmi görüşmeden evvel serbest bırakılacağı kaydedildi.
NDFP uzlaşma paneli ise kesin bir biçimde hükümete şunu hatırlattı: Tutsakların salıverilmesi, İnsan Haklarına Saygı Kapsamındaki Anlaşma ve Uluslararası İnsan Hakları Yasası’yla uygunluk içerisinde bütün siyasi tutsaklar bir an evvel serbest bırakılmalıdır çünkü genel suçlara yöneltilen uydurma cezalarla hukuksuzca tutuklanmışlardır.
NDFP uzlaşma paneli, aynı zamanda Duterte’nin bir genel af ilan edeceğini ve bu şekilde serbest bırakmadaki gereksiz gecikmelerin önüne geçileceğini hükümete hatırlattı. Bu şekilde, uzun dönem haksızca tutsak edilmiş mahkumların yasal anlamda temiz sicilden faydalanacağı hatırlatıldı. Bütün siyasi tutsakların serbest bırakılması talebi ise halk tarafından on yıllardır dile getiriliyor.
Aslında, Başkan Duterte’nin genel af ve polisik tutsakların serbest bırakılması sözü, NDFP’nin barış görüşmelerini sürdürmesini ve sürecin ivme kazanmasına büyük bir etki yarattı. Duterte’nin tavrı, karşılıklı ateşkes çağrılarını da teşvik ederek daha istikrarlı, karşılıklı bir ateşkes anlaşmasının imzalanmasını da sağlayabilir.
NDFP, Duterte yönetimiyle barış anlaşmasını tesis etmeye açık bir tavra meyletti. Duterte’nin ABD emperyalizmini karşısına alan; büyük kompradorların ve toprak sahiplerinin oligarşisini karşısına alan açıklamalarının da bu dönüşümde etkisi var. Bu anlamda, Duterte, ulusal bağımsızlığı yükseltmeyi hedefleyen, halk için demokrasiyi genişletmeyi, milli endüstrileşmeyi ve toprak reformunu oluşturmayı amaçlayan ve bağımsız bir dış politikayı kabul eden ilk sol başkan.
NDFP, toplumsal, ekonomik ve politik reformları geliştirmek ve yürürlüğe koymak konusunda Duterte hükümetiyle barış görüşmelerinde işbirliği yapmaya hazır durumda. Aynı zamanda NDFP, ulusal bağımsızlığı, barışı geliştirmek, ABD şiddetine ve yereldeki tehditlere karşı ulusal savunmayı geliştirmek konusunda hükümete katkı sunmaya da hazır durumda.
Kolombiya’nın FARC örneğine bakan NDFP, Santos hükümetinin tavizlerine dayalı sözlerini kabul eden FARC’ın, -öte yandan- reformlar henüz yürürlüğe bile konmadan suça dayalı yükümlülüklerini ve halkın ordusunu feshetmeyi kabul etmesine de bilerek temkinli yaklaşıyor. Daha da kötüsü, FARC, Santos hükümetiyle vardığı barış anlaşmasının referanduma sunulmasını da kabul etti, ki devrimci halk ve güçleri çıkarlarına olan her sözü ve kazanımı sonuçsuz bırakacak bir tuzaktı bu.
Bir yandan Başkan Duterte halk arasında umudu yeşertecek değişim için çabalarken, hükümeti içinde de devrimci halk güçlerine teslimiyeti ve pasifizasyonu dayatmayı hedefleyen unsurlar da bulunuyor. Bu unsurlar, ABD’nin iflas etmiş ve itibardan düşmüş, dayatmacı neoliberal ekonomi politikalarını sürdürmeyi de amaçlıyor. Aynı zamanda Filipinler’deki feodal ve yabancı egemenliği daimi kılmak istiyor.
Öte yandan, hükümet içinde, ABD yanlısı kukla ve gericilere karşı çıkan vatansever ve ilerici unsurlar da bulunuyor.
Duterte ise kitle hareketinin desteğini güvence altına almaya çalışıyor. Nitekim Duterte Değişim Hareketi Kilusan sa Pagbabago’yu örgütledi ve hareketin kendisi vatansever ve ilerici güçlerin kitle hareketiyle birlikte uzun soluklu bir hareketine hazır durumda.
Filipinlilerin geniş bir kesimi ise Duterte’nin Çin, Rusya ve BRICS blokuyla diplomatik ve ekonomik ilişkilere yaklaşımını destekliyor. Çok kutuplu dünyayı tanıyan ve ABD hegemonyasından ayrılan, ABD’nin Doğu Asya’ya stratejik hamlesine karşı duran tutum destekleniyor. Duterte ise ABD’nin 1899-1914 yılları arasında gerçekleştirdiği Filipinler katliamını kınamamasından ve aynı katliam politikasını bugün diğer ülkelerde sürdürüyor olmasından ötürü ABD’yi azarlamaya kadar işi vardırmış durumda.
Komünist Parti liderliğindeki NDFP’nin devrimci güçleri ve halktan oluşan geniş ittifak ise Duterte hükümetinin vatansever ve ilerici açıklamalarıyla eylemlerini desteklemeyi sürdürüyor. Parti, köklü reformlar için teklifler yapıyor ve Duterte’nin ABD emperyalizmi ve oligarklar karşısında yaptığı açıklamaları gerçekleştirmesi ve sürdürmesi yönünde Duterte’ye basınç uyguluyor.
Prof. Jose Maria Sison*
*Prof. Jose Maria Sison: Filipinler Komünist Partisi kurucu başkanı ve NDFP danışmanlığı yapıyor
Kaynak: direnişteyiz, 26 Ekim 2016